door Eddy Broekema
Het jaar 1994 kenmerkte zich voor mij door twee gebeurtenissen: het was het jaar waarin ik mijn eerste stappen zette in de ‘politiek’ en eveneens voorzitter werd van de Coöperatieve Vereniging Meerewijck II, een vereniging van woningeigenaren in park Meerewijck in Leimuiden.
In de lokale politiek maakte ik mijn debuut als secretaris van de D66-afdeling in onze gemeente Jacobswoude die op dat moment pas drie jaren jong was. Ruim vijftien jaar later zou ik mijn politieke ‘loopbaan’ beëindigen als secretaris van een nieuwe lokale partij: Samen voor Kaag en Braassem, ontstaan uit een fusie tussen Gemeentebelang, een gerenommeerde lokale partij uit oorspronkelijk Woubrugge en later ook actief in Jacobswoude, en Mooi Alkemade uit de gelijknamige gemeente Alkemade en dat alles na de fusie per 1 januari 2009 tussen beide gemeenten Jacobswoude en Alkemade.
In de tussenliggende periode: 1994 – 2009, heb ik nog de functies vervuld van voorzitter D66-Jacobswoude en daarna secretaris resp. (allerlaatste!) voorzitter van Gemeentebelang.
Die politieke functies kwamen als het ware ‘op-me-af-en-over-me-heen’, vloeiden in elkaar over of ik het wilde of niet. In ieder geval waren op de momenten waarop ze zich voordeden de omstandigheden zodanig dat ik het moeilijk vond om ‘nee’ te zeggen. Wie kent het niet? Enerzijds het gevoel: Semper idem, semper penis (voor niet-Latinisten: ‘Eens de l…, altijd de l….’) en anderzijds toch ook een streling van de eigenwaarde!
Van D66...
In 1994 startte ik tegelijkertijd met Peter van Hoesel die op verzoek van het landelijk D66-bestuur het initiatief had genomen om onze lokale afdeling wat nieuw leven in te blazen na een periode van enige gezapigheid en weinig actie. Peter zelf heeft D66 gedurende twee raadsperiodes vertegenwoordigd. In het kader van de gemeenteraadsverkiezingen 2002 hebben we als D66 gekozen voor een samengaan met Gemeentebelang.
Verschillende overwegingen hebben daarbij een rol gespeeld. Allereerst was er een hoge mate van programmatische verwantschap tussen D66 en Gemeentebelang. D66 deed het op dat moment landelijk bovendien niet geweldig en ten slotte trokken enkele van onze belangrijkste kandidaten voor de kieslijst zich terug, overigens om volstrekt begrijpelijke (persoonlijke) redenen.
naar Gemeentebelang
En zo belandde ik bij Gemeentebelang waar op dat moment Patricia Staats de voorzittershamer met zwier hanteerde. Zowel vanuit mijn politieke functies als vanuit mijn functie als voorzitter van Meerewijck II heb ik in de periode 1994 – 2009 het lokale politieke bestel en het functioneren ervan beter leren kennen, zij het op een geheel verschillende manier. Achteraf bleek dat toevalligerwijze een gelukkige combinatie: het netwerk dat ik via mijn politieke contacten had opgebouwd was tegelijkertijd van groot nut voor mijn werkzaamheden ten behoeve van de Meerewijck. Daar speelde namelijk sinds 1994 een milieuprobleem. [1] Dankzij mijn politieke contacten vanuit D66 en Gemeentebelang bleek de toegang tot de politieke menings- en besluitvorming gemakkelijker dan anders het geval geweest zou zijn. Als bestuurder van een politieke vereniging opereer je meer op de achtergrond dan als actief raadslid. De bereidheid om naar je te luisteren en je argumenten en overwegingen (in dit geval de milieukwestie in de Meerewijck) in de eigen opinievorming te betrekken.???
Overleg
Wat de bestuurlijke werkzaamheden binnen D66 en Gemeentebelang als zodanig betreft: daar kijk ik nog steeds met genoegen op terug. Sinds mijn komst in Leimuiden in 1972 heb ik bestuursfuncties vervuld in diverse verenigingen en elke vereniging heeft in bestuurlijk opzicht zo zijn eigen leuke (en soms ook minder leuke! [2]) kanten en specifieke kenmerken.
Zo ook een lokale politieke partij. Die kenmerkt zich in ieder geval door het aspect van intensief overleg, zowel intern als extern. Binnen je eigen club betekent dat overleg met de eigen fractie, overleg tussen fractie en bestuur, overleg binnen het bestuur en vooral overleg met je leden en ook niet te vergeten: met je kiezers! En ook dat is nog niet voldoende. Om resultaten te boeken heb je overleg nodig met de andere partijen die binnen de gemeente opereren. Hun medewerking is onontbeerlijk tenzij je over een meerderheid in de raad beschikt: een in de praktijk niet realistische (maar mijns inziens ook niet wenselijke) situatie.
Effectief politiek bedrijven is in ons politieke systeem dus een kwestie van zoeken naar het optimale compromis omdat ‘het goede compromis de voorkeur verdient boven het betere argument’, aldus prof. dr. D.B.J. Schouten, destijds hoogleraar economie aan de Katholieke Universiteit Tilburg en kroonlid van de SER.
Bereidheid tot overleg is dan ook een cruciaal aspect in het functioneren van een politieke partij. Ik herinner me dan ook de vele avonden waarop dergelijk overleg plaatsvond: als bestuur, als bestuur met fractie, als bestuur, fractie en leden enz.
Vaak vonden die bijeenkomsten plaats ten huize van één van de bestuursleden. Zo was het huis van Patricia Staats en haar partner Gerard Wolf regelmatig het centrum van politieke activiteit, niet alleen als het ging over inhoudelijke zaken maar ook als de handen letterlijk uit de mouwen gestoken moesten worden bijvoorbeeld snoepjes in zakjes stoppen en dichtplakken, om uit te delen tijdens activiteiten in het kader van gemeentelijke verkiezingen. En dan werden op een zaterdag vlak voor die verkiezingen alle woonkernen binnen de gemeente Jacobswoude door een omvangrijke GB-delegatie met een bezoek vereerd om Gemeentebelang ‘aan de man’ te brengen onder begeleiding van een compleet dweilorkest. Al met al bewaar ik dus veel goede herinneringen aan mijn periode als bestuurslid van Gemeentebelang. Geestdrift en enthousiasme waren kenmerkend voor al degenen die binnen GB actief waren.
Samen voor Kaag en Braassem
De aanloop naar de samenwerking met Mooi Alkemade in een nieuwe partij: Samen voor Kaag en Braassem, in het kader van de fusie tussen Jacobswoude en Alkemade, heeft in die herinneringen een wat minder prominente plaats. Het bleek niet gemakkelijk om die twee partijen met hun verschillende cultuur en achtergrond tot een nieuwe eenheid te smeden waarbij deels ook persoonlijke ambities een rol speelden. Maar uiteindelijk is ook dat op zijn pootjes terecht gekomen en blaast Samen voor Kaag en Braassem tot op de dag van vandaag nadrukkelijk zijn eigen partij mee in de raad van Kaag en Braassem.
Enige tijd na de fusie heb ik mijn politieke lier aan de wilgen gehangen. ‘Tijdig plaatsmaken voor nieuw bloed’ is een lofwaardig credo! Bovendien waren er buiten de politiek nog wat andere zaken om me mee te bemoeien ….