Zoals u in de tekst onder het kopje ‘Wat is Gemeentebelang’ wellicht al hebt gelezen was er in 1927 in onze dorpen reeds sprake van een lokale partij met de naam Gemeentebelang, en wel onder de naam ‘Gemeentebelang op vrijzinnigen grondslag’.
Deze partij was steeds vertegenwoordigd in de raad, op één periode na, die van 1935-1939. En tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen de plaatselijke politiek stillag. Daarna leverde Gemeentebelang van 1949-1953 de eerste wethouder, de heer P. Schraverus.
Tot 1970 was GB met één raadslid in de gemeenteraad vertegenwoordigd.
Grootste partij in Hoogmade-Woubrugge
Daar kwam in 1970 een verandering in, toen in april de Vereniging Gemeentebelang Hoogmade-Woubrugge officieel werd opgericht. Hoe het was geregeld vóor 1970 is niet geheel duidelijk.
GB werd de grootste partij in Woubrugge-Hoogmade en er kwamen vier raadsleden i.p.v. één. Dat moet een geweldig gevoel zijn geweest.
Maar hoe kwam dat zo ineens, was de tijd er rijp voor? We leefden in een roerige periode: studentenopstanden, betere opleidingen, buitenlandse vakanties, trek uit de stad naar het platteland.
Dit drong ook door tot de plattelandsdorpen als de onze, waar de zogenaamde import vanuit de grote steden groter was geworden.
Openheid
Karin de Lange-Koenders kwam als nieuwe inwoonster van Woubrugge omstreeks 1970/71 voor het eerst in aanraking met Gemeentebelang. Ze was moeder van een klein kind en een informatieavond van de partij over onder andere kinderspeelplaatsen sprak haar wel aan. Als rechtgeaarde Amsterdamse had ze trouwens nog nooit van Gemeentebelang gehoord, en ze legde ook geen link naar enige politieke partij.
Of Jaap Haasbroek er toen al bij was weet Karin niet zeker, maar wel Han van Heijkoop, Willem Goutier en vermoedelijk David Rikkers, Douwe Faber en Han Scheelbeek.
Het was een leuke avond, en Karin liet zich strikken om mee te denken. Zo is ze er langzaam bij betrokken geraakt. “We hadden een leuke club mensen bij elkaar en het was dan ook een mooie tijd”, zegt ze erover. “Heel constructief ook. Zo herinner ik me dat we met z’n allen een informatieboekje hebben gemaakt – wat eigenlijk de gemeente had moeten doen…. Dat is trouwens wel de basis geworden van het Gemeentelijke Informatieboekje.”
“Openheid, burgers betrekken enzovoort stond hoog in het vaandel, en dat was wel even schrikken voor de conventionele club die tot dan de dienst had uitgemaakt in Woubrugge. Het is ze uiteindelijk reuze meegevallen”, volgens Karin. “Niet voor niets werden we een belangrijke club voor Woubrugge- Hoogmade.”
Karin: “Waar Bochove lid was van de VVD, was er ook een deel, lid of sympathisant van de PvdA. Dat is al die jaren zo gebleven: ondanks dat zowel de VVD en de PvdA hun eigen lijst startte, stemden veel inwoners bij de Gemeenteraadverkiezingen nog altijd op GB.”
Doorstart in 1990
Later, in 1990, vond er een doorstart plaats.
Dit had allemaal te maken met de op handen zijnde herindeling met Leimuiden en Rijnsaterwoude.
Woubrugge-Hoogmade heeft tot op het laatst gevochten om zelfstandig te blijven. Toen de Eerste Kamer daar ‘neen’ tegen zei, zijn we pas aan de toekomst gaan denken.
Er was enige onrust binnen GB: doorgaan of niet.
Verkennende gesprekken vonden plaats. Bijvoorbeeld met D66 bij Peter van Hoesel thuis. Het was aanvankelijk zijn bedoeling om te komen tot een gezamenlijke lijst, bestaande uit D66, PvdA en GB. Met andere woorden: geen aparte lijst voor D66 in de eerste verkiezingen van Jacobswoude, maar D66 binnen GB.
De D66-ers uit Leimuiden wilden dat echter niet, met name Hans Brambach, want die zou lijsttrekker worden. Omdat Peter die avond weinig steun kreeg vanuit de GB-hoek heeft hij vervolgens de gemeentepolitiek verlaten. Aangezien de avond door D66 was georganiseerd, stelden de aanwezige GB’ers Rob Weimar en Ben Beukenholdt zich op als toehoorders, en lieten zij vooral de Leimuidense D66’ers aan het woord. Ze lieten ook niet blijken dat ze samengaan van D66 met GB eigenlijk een goed idee vonden, omdat ze al gauw inzagen dat Brambach niet te vermurwen was. D66 ging dus zelfstandig verder, maar was wel eventueel bereid om na de verkiezingen samen te werken.
Nadat was gebleken dat het niet klikte met D66 zijn Rob Weimar en Ben Beukenholdt naar huis gegaan om bij een borrel even na te praten.
Toen is aan de keukentafel met de Bokma op tafel besloten door te gaan met GB. Aanwezig waren daarbij ook: Marijke Weimar, Marijke en Jaap Haasbroek en Til Beukenholdt.
Het was een gedenkwaardig moment.
1998
D66/GB
Dat D66 in 2002 alsnog is opgegaan in GB verdient wellicht nog wat toelichting.
Peter van Hoesel: “Ik kwam in 1994 terug in de gemeentepolitiek op verzoek van de D66-afdeling van Alphen a/d Rijn omdat men ontevreden was over het optreden van Edith Manvis in de gemeenteraad van Jacobswoude. Zij was Hans Brambach opgevolgd toen hij voortijdig uit de gemeenteraad vertrok.”
Peter werd door de D66-leden gekozen tot lijsttrekker en kwam als eenmansfractie in de gemeenteraad.
Voor de verkiezingen van 1998 is er even overleg geweest tussen GB en D66 om samen te werken via een lijstverbinding. De mogelijkheid om in elkaar op te gaan was niet aan de orde, daarvoor kwam dit overleg te laat.
“Toen uit peilingen in de periode voor de verkiezingen van 2002 kon worden opgemaakt, dat de kans groot was dat D66 zijn ene zetel zou verliezen, was dat voor mij een mooie aanleiding om alsnog op te gaan in GB”, aldus Peter van Hoesel.
Peter werd vervolgens fractievoorzitter van de zeskoppige fractie van Gemeentebelang, waarvan er drie lid waren van D66.
Samenwerking van GB met andere partijen
Na het besluit in de Eerste Kamer is in Leimuiden en Rijnsaterwoude meteen Politiek 90 opgericht.
Lo Bruins zegt er dit over:
“Gemeente Belangen Rijnsaterwoude was in de raad vertegenwoordigd met drie raadsleden (van de zeven), en om Rijnsaterwoude ook in de nieuwe gemeente te kunnen vertegenwoordigen, was het zelfstandig deel nemen aan de verkiezingen geen optie.
In de voorbereiding naar deze verkiezingen bleek al snel dat Woubrugge vol inzette op zelfstandig blijven; een eventueel samengaan met Gemeente Belangen Rijnsaterwoude zou aan dit streven afbreuk doen. Wat er voor ons overbleef was Leimuiden 2000, en al vrij snel was P90 geboren. Het doel ‘uit ieder dorp ten minste een vertegenwoordiger in de nieuwe raad’ werd behaald.”
Inderdaad heerste er bij GB een lichte vorm van zelfingenomenheid. Waarschijnlijk onbewust, maar toch. Er kon heel veel bij Gemeentebelang, maar de naam was heilig…
Een andere verkenning was die met de PvdA.
Toen de herindeling eenmaal vaststond zijn de leden van de PvdA van Leimuiden en Rijnsaterwoude ondergebracht bij de afdeling Woubrugge/Hoogmade.
De naam Gemeentebelang Hoogmade-Woubrugge werd gewijzigd in Gemeentebelang Jacobswoude, dit uiteraard in verband met de herindeling.
Aanvankelijk wilden GB en PvdA zelfstandig doorgaan, maar later werd alsnog duidelijk dat zowel GB als de PvdA versnippering in de raad liever wilde voorkomen.
Voor GB had samenwerking met de PvdA de voorkeur. De toenmalige GB-voorzitter, Rob Weimar, stelde dit voor aan de ledenvergadering. Na enige discussie werd aldus besloten. Een aantal leden heeft n.a.v. deze beslissing overigens hun lidmaatschap opgezegd.
De verkiezingen liepen niet slecht af voor GB/PvdA. Karin de Lange en Ali van der Laan kwamen in de raad en Ramon Thunnissen werd wethouder.
P90 kwam ook in de raad met 2 zetels.
Ramon Thunnissen trad tussentijds af en werd opgevolgd door Lo Bruins van P90.
Lo Bruins over de samenwerking later: “Volgens mij is P90 in 1994 zonder meer geruisloos overgegaan in Gemeentebelang. We moesten afzien van een verbinding met een landelijke partij: we waren tenslotte een 100% lokale kiesvereniging. De contacten met de toenmalige voorzitter van Gemeentebelang waren bijzonder prettig.”
Kaag & Braassem
Toen de toenmalige burgemeester Van Beek van Jacobswoude in zijn toespraak tijdens de Nieuwjaarsborrel in 2002 een samengaan met Alkemade noemde, brak er enige opschudding uit.
Hoe het afliep is bekend: in 2009 is Jacobswoude gefuseerd met Alkemade. De nieuwe gemeente ging Kaag & Braassem heten.
Gemeentebelang fuseerde met de vereniging Mooi Alkemade, onder de naam Samen voor Kaag en Braassem.
Gemeentebelang hield toen op te bestaan.
Bronnen:
Ben Beukenholdt
Lo Bruins
Peter van Hoesel
Karin de Lange
Witte Weekblad, 31-10-1990